فولادهای تندبُر (خشکه هوایی)
فولاد خشکه هوایی یا تندبر ( HSS ) که مخفف معادل انگلیسی High-Speed Steels است، جزء فولاد ابزارها دسته بندی می شوند و معمولا در قالب فولاد ابزار برشی مورد استفاده قرار میگیرند. فولادهای خشکه هوایی یا تندبر معمولا در تیغه اره های برقی و مته کاربرد دارند.
این فولاد نسبت به فولاد ابزار های قدیمی که در گذشته بسیار مورد استفاده قرار میگرفت، برتری دارد، به این دلیل که فولادهای تند بر یا HSS میتوانند در دمای بالاتر بدون از دست دادن سختی یا فرم خود دوام بیاورند. این ویژگی این امکان را به فولاد های تندبر میدهد، که همانند اسمش «فولاد تندبر»، نسبت به فولاد های پرکربن برش سریعتری داشته باشند.
در دمای اتاق، در عملیات حرارتی که عموما توصیه شده، فولادهای خشکه هوایی نسبت به فولادهای ابزار متداول یا فولادهای کربنی، معمولا سختی و مقاومت در برابر سایش خوبی از خود نشان میدهند (بدلیل وجود تنگستن و وانادیوم موجود در فولاد HSS).
فولادهای خشکه هوایی یا تندبر فولادهای آلیاژی هستند که ویژگی های خود را از تنگستن و مولیبدن ، معمولا از ترکیب هردو دریافت میکنند. فولادهای HSS همچنین از درصد های بالای عناصرV – W – MO – Cr – C- CO تشکیل شده اند. علاوه بر این، در کل حدود 10 درصد از تنگستن و مولیبدن باعث افزایش سختی فولادهای تندبر می شود و این خواص را در دمای بالا تولید می کند.
درصد عناصر آلیاژی تنها خواص نگهدارنده سختی را به ارمغان نمی آورد، آنها همچنین ویژگی های عملیات حرارتی در دمای بالا را نیز بوجود می آورند تا یک فولاد خشکه هوایی واقعی ایجاد شود.
اگر در فولادهای تندبر از 18 درصد تنگستن استفاده شود به آن فولادهای تندبر تنگستن پایه گفته میشود و اگر 18 درصد مولیبدن در HSS استفاده شود به آن فولاد تندبر مولیبدن پایه میگویند. فولادهای تند بر تنگستن پایه کاربرد بیشتری دارند اما از نظر قیمت، فولادهای تندبر مولیبدن پایه ارزان تر هستند زیرا مقاومت کمتری دارند.