فولاد SPK R
(فولاد ابزاری سردکار)
نام های دیگر :
- 1.2436
- RCC EXTRA
- K107
- SP2002
- (2312)XW5
فولاد SPK-R زیر مجموعه فولادهای SPK که در مواردی به آن Special K نیز میگویند، به عنوان یکی از پر استفاده ترین فولاد های ابزاری پر آلیاژ یا سردکار (نورد سرد) است. این نوع فولاد را با نام فولادهای آلیاژی پر کربن نیز می شناسند. فولادهای SPK-R طبق استاندارد آلمان، 1.2436 نامگذاری شده است و به عنوان یک فولاد سردکار و پرآلیاژ شناخته می شود. که میزان سختی آن بیشتر از فولاد SPK است و همین باعث شده در صنایع کاربرد زیادی داشته باشد.
فرایند آنیل در فولاد SPK-R در محدوده دمایی ℃840-800 و سرد کردن آرام در کوره انجام میشود. بعد از این فرایند میزان سختی به عدد 225 برینل میرسد. در صورتی که فرایندهای ماشینکاری سنگین بوده باشد یا ابزار دارای یک مقطع نامتعادل باشد، تنشها از این فولاد آلیاژی قبل از سخت کردن به وسیلهی حرارتدهی تا دمای ℃700-650 و سرد کردن آرام حذف میشوند. در فرایند سخت کردن ابتدا به آرامی دما تا محدودهی ℃800-750 بالا رفته و پس از همدما شدن تمام قطعه گرمایش تا رسیدن دما به محدودهی ℃980-950 و اجازه دادن به اجزاء به منظور کامل گرم شدن ادامه پیدا میکند. فرایند خنک کردن در هوا یا به صورت کوئنچ در روغن انجام میشود. همچنین فولاد ابزار سردکار 1.2436 برای سخت کردن در خلاء (گاز با سرعت بالا) بسیار مناسب است. در فرایند بازپخت با توجه به میزان سختی مورد نیاز دمای بازپخت تغییر خواهد کرد. محدوده دمایی که برای بازپخت درنظر گرفته شده از ℃100 تا ℃600 بوده که میزان سختی 63 تا 48 راکول C را ارائه میکند. بازپخت دوتایی باید با سرد کردن متوسط تا دمای اتاق انجام شود. به طور کلی دماهای عملیات حرارتی شامل نرخ گرمایش، زمانهای نگهداری و سرد کردن با توجه به عواملی همچون شکل و اندازهی اجزای فولادی تغییر میکند. از دیگر عوامل تاثیرگذار در انتخاب دماهای عملیات حرارتی میتوان به نوع کوره، محیط کوئنچ و تجهیزات انتقال قطعه کار اشاره کرد.
فولاد SPK R یک فولاد ابزار سردکار پر آلیاژ است و سختی پذیری آن بیشتر از SPK می باشد. نمونه هایی از کاربرد آن عبارتند از تیغه های فولادی برای برش محصولات پشمی ، قالب های دوره زنی و سوراخ کاری ، وسایل خانکشی ، قالب های کله زنی سرد ، قالب های ریختگی تحت فشار آلومینیوم ، قالب های تولید لوله ، قالب های کشش ، گِیج ها ، ابزارهای چوب بری تحت تنش بالا و بدون نیاز به چقرمگی زیاد ، ابزار پرس در صنایع سرامیک و داروسازی ، پانچ ها ، برقوها ، نازل های سندبلاست ، تیغه های برش صفحات ، نوارهای فولادی تا ضخامت 3mm ، قالب های غلتشی و رزوه و قالب های کشش سیم.