فولادهای ابزار کربنی
فولادهای ابزار کربنی
فولاد های ابزار کربنی به دلیل داشتن درصد بالا کربن و درصد پائین عناصر آلیاژی و همچنین عدم استفاده در صنایعی که نیاز به دمای کاری بالا دارند، از قیمت مناسبی برخوردار هستند و می توان از آنها برای ساخت قطعات و ابزار های متنوعی در صنایع مختلف استفاده نمود.
خصوصیت فولاد های ابزار کربنی
فولاد های ابزار کربنی به دلیل درصد بالای کربن خود, دارای مقاومت به سختی خیلی بالایی هستند و بطور کلی از سختی بالاتری نسبت به فولاد های سردکار و گرمکار برخوردار هستند، اما بر خلاف فولاد های گرمکار دمای کاری آنها بسیار پاین تر می باشد و در صورتی که در دمای کاری بیشتر از 150 درجه سانتیگراد قرار بگیرند خواص خود را از دست می دهند.
یکی از نکات منفی فولاد های ابزار کربنی احتمال شکسته شدن و ترک برداشتن آن می باشد، که در بعضی از فولاد های این گروه با افزایش عناصر آلیاژی نظیر مولیبدن، منگنز، سیلیسییم و وانادیوم تا حدودی این مشکل را برطرف کرده اند.
از خصوصیت های مثبت فولاد های ابزار کربنی می توان به مقاومت به اصطکاک اشاره کرد. ماشین کاری در فولادهای ابزار کربنی بسیار وابسته به میزان درصد عنصر کربن آن می باشد, هر چه میزان کربن بیشتر باشد ماشین کاری خیلی سخت می شود و هرچه میزان آن کمتر باشد ماشین کاری آن بهبود پیدا خواهد کرد.
خواص مثبت
- مقاومت به سختی بالا به دلیل درصد کربن بالا
- مقاومت به اصطکاک
خواص منفی
- دمای کاری پائین حداکثر تا 150 درجه سانتیگراد
- احتمال ترک برداشتن و شکسته شدن به دلیل کربن بالا ( در صورت افزایش عناصر آلیاژی نظیر مولیبدن, منگنز, سیلیسییم و وانادیوم این مشکل تا حدودی برطرف می گردد.)
- ماشین کاری ضعیف به دلیل وجود درصد بالای کربن ( هرچقدر عنصر کربن کمتر باشد ماشین کاری بهبود می یابد)
کاربرد فولاد های ابزار کربنی
فولاد های ابزار کربنی را با توجه به درصد کربن موجود در آن می توان به سه گروه فولاد ابزاری با کربن کم (سختی پذیری کم)، کربن متوسط (اصطکاک و سختی پذیری متوسط) و کربن زیاد (سختی بالا) تقسیم بندی کرد که هرکدام مناسب برای ساخت ابزار آلاتی برای صنایع مختلف می باشند.
بطور مختصر می تواند به استفاده فولاد ابزاری کم کربن در ساخت قطعات مهندسی، ساختمان کشتی و راه آهن (با قابلیت جوش پذیری عالی)
فولاد ابزار کربن متوسط برای ساخت قطعات و اجزاء در صنایع، راه آهن، ماشین آلات و دستگاه های و صنایع حمل و نقل،
و از فولاد ابزار پر کربن برای ساخت قطعاتی که نیاز به مقاومت سایشی خوب دارند، همچون غلطک ها، ابزار آلات ماشین آلات صنعتی اشاره نمود.
علاوه بر موارد ذکر شده می توان از فولاد های ابزار کربنی برای ساخت قطعاتی نظیر ابزار دستی، ابزار آلات کشاورزی، آچار، پیچ و مهره، ماتریس، محور کرپی داس، چکش، پیچ گوشتی، قالب های برجسته کاری تو پر و توخالی و همچنین قالب های برش و پانچ سرد و سایر ابزار آلات ساده دیگر نیز استفاده نمود.